Thị trường tiền điện tử luôn biến động không ngừng, và trong bối cảnh đó, giao dịch P2P (peer-to-peer) nổi lên như một phương thức trao đổi tiền ảo phổ biến, đặc biệt là với các loại tiền như Bitcoin và Ethereum. Ưu điểm của P2P nằm ở tính linh hoạt và khả năng bảo mật cao, những yếu tố mà các sàn giao dịch truyền thống thường gặp khó khăn trong việc đáp ứng. Vậy P2P là gì? Cùng Futures Bitcoin tìm hiểu nhé.
Giao dịch P2P trong Crypto là gì?
Giao dịch P2P (Peer to Peer) hay còn gọi là giao dịch ngang hàng, là hình thức trao đổi tiền điện tử diễn ra trực tiếp giữa hai bên tham gia, không cần sự can thiệp của bất kỳ trung gian nào. Người mua và người bán tương tác với nhau thông qua các nền tảng trực tuyến chuyên dụng, chẳng hạn như Binance, OKX, Bybit hay BingX.
Nền tảng P2P đóng vai trò như cầu nối kết nối người mua và người bán, đồng thời đảm bảo an toàn giao dịch thông qua các cơ chế như ký quỹ, hệ thống đánh giá uy tín và giải quyết tranh chấp.
Điểm khác biệt rõ nét nhất của P2P so với sàn giao dịch tập trung (CEX) chính là việc loại bỏ trung gian. Trên CEX, nhà đầu tư dựa vào biểu đồ và sổ lệnh để nắm bắt giá thị trường, từ đó quyết định mua, bán hoặc nắm giữ tài sản. Sàn giao dịch sẽ xử lý lệnh của bạn và khớp với lệnh phù hợp, giúp hoàn tất giao dịch.
Tuy nhiên, với CEX, các yếu tố như trượt giá có thể khiến giá khớp lệnh thực tế khác với giá mong muốn, tùy thuộc vào loại lệnh bạn đặt. Ngược lại, P2P trao cho bạn toàn quyền kiểm soát giao dịch, bao gồm giá cả, thời gian thanh toán và lựa chọn đối tác giao dịch.
Sàn giao dịch P2P hoạt động như thế nào?
Hình dung việc giao dịch trên sàn P2P giống như mua bán trên Facebook Marketplace – cả hai đều là nơi kết nối người mua và người bán. Tuy nhiên, trên Facebook Marketplace, rủi ro lừa đảo thường cao hơn do thiếu cơ chế bảo vệ và đảm bảo uy tín.
Chẳng hạn, người mua có thể chuyển tiền cho người bán nhưng lại bị chặn liên lạc và không nhận được hàng. Trong tình huống này, người mua hoàn toàn có thể mất tiền oan.
Sàn giao dịch P2P khắc phục nhược điểm này bằng cách bổ sung các lớp bảo vệ, giúp đảm bảo an toàn giao dịch và giảm thiểu rủi ro lừa đảo. Người dùng có thể thoải mái tìm kiếm hoặc đăng tin rao bán tiền điện tử mà vẫn yên tâm nhờ hệ thống đánh giá và phản hồi của người dùng khác.
Đặc biệt, cơ chế ký quỹ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của cả người mua và người bán. Tiền điện tử hoặc tiền pháp định sẽ được giữ trong ký quỹ cho đến khi cả hai bên xác nhận hoàn tất giao dịch.
Ví dụ: khi bạn bán Bitcoin để lấy tiền mặt, sàn giao dịch sẽ giữ số Bitcoin đó trong ký quỹ. Sau khi nhận được tiền từ người mua, bạn xác nhận giao dịch và Bitcoin sẽ được chuyển đến người mua.
Trong trường hợp phát sinh tranh chấp, người dùng có thể khiếu nại trực tiếp với đối tác hoặc yêu cầu sàn giao dịch can thiệp để giải quyết vấn đề.
Ưu điểm và nhược điểm của giao dịch P2P là gì?
Ưu điểm
- Tự do về giá: Người dùng có thể chủ động đề xuất mức giá mua hoặc bán theo ý muốn, tạo sự linh hoạt trong giao dịch.
- Minh bạch: Lịch sử giao dịch được ghi lại công khai trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch và cho phép bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra, xác minh.
- Tiết kiệm chi phí: Do không có sự tham gia của trung gian nên chi phí giao dịch thường thấp hơn so với các hình thức giao dịch truyền thống.
Nhược điểm
- Rủi ro thanh toán: Sai sót trong quá trình thanh toán, chẳng hạn như nhập sai mã giao dịch, có thể khiến giao dịch bị trì hoãn hoặc gặp sự cố.
- Rủi ro với giao dịch lớn: Đối với các giao dịch có giá trị cao (thường trên 10.000 USD), người bán có thể yêu cầu thêm thời gian xác minh hoặc các bước xác thực bổ sung, tiềm ẩn rủi ro lộ thông tin cá nhân.